محمدرضا طالبی؛ منصور مطلوبی؛ سعدالله علیزاده؛ مینا امانی
چکیده
این پژوهش بهمنظور بررسی اثر سطوح مختلف ایندول بوتیریک اسید (Indole - 3 - butyric acid) (IBA) (صفر، 1000، 1500 و 2000 میلیگرم در لیتر) و موقعیت قلمه‌گیری (تحتانی، میانی و بالایی)، بر ریشهزایی قلمه رز بریدنی رقم ...
بیشتر
این پژوهش بهمنظور بررسی اثر سطوح مختلف ایندول بوتیریک اسید (Indole - 3 - butyric acid) (IBA) (صفر، 1000، 1500 و 2000 میلیگرم در لیتر) و موقعیت قلمه‌گیری (تحتانی، میانی و بالایی)، بر ریشهزایی قلمه رز بریدنی رقم چری برندی (Cherry Brandy) در دانشگاه تبریز در سال 95 انجام شد. برای انجام آزمایش، قلمههای برگدار رز به طول حدود 10 تا 12 سانتی‌متر و به قطر حدود 5 میلی متر تهیه گردیدند. پس از حذف برگ‌های پایینی، حداقل دو برگ انتهایی روی قلمه ها باقی گذاشته شد. این آزمایش بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار (ده قلمه در هر تکرار) اجرا شد. صفات اندازهگیری شده در این آزمایش شامل درصد ریشهزایی، وزن تر ریشه، تعداد ریشه، طول ریشه، محتوای نسبی آب برگ و نسبت فلورسانس متغیر به حداکثر بودند. نتایج مقایسه میانگین دادهها نشان داد که بیشترین درصد ریشهزایی قلمهها و وزن تر ریشه در تیمار 1500 میلیگرم در لیتر IBA و بهترتیب در قلمههای قسمت بالایی و پایینی و کمترین درصد ریشهزایی قلمهها و وزن تر ریشه نیز در قلمههای گرفته شده از انتهای شاخه و بدون کاربرد تنظیمکننده رشد مشاهده گردید. قلمههای گرفته شده از قسمت تحتانی شاخهها در غلظت 1500 میلیگرم در لیتر IBA بالاترین تعداد ریشه را داشتند ولی تفاوت معنی داری بین قلمه های بخش پایینی و بخش میانی از این لحاظ مشاهده نشد. همچنین مشخص شد تاثیر تنظیم کننده رشد در غلظت 2000 میل گرم در لیتر در تعداد ریشه های تولیدی قلمه های گرفته شده از انتهای شاخه به اندازه تاثیر آن در غلظت 1500 میلی گرم در لیتر بر قلمه های گرفته شده از بخش پایینی شاخه بود . قلمههای گرفته شده از قسمت تحتانی شاخه در غلظت 1500 میلیگرم در لیتر و قسمت میانی در غلظت 2000 میلیگرم در لیتر تنظیمکننده رشد بهترتیب بیشترین (84 درصد) و کمترین محتوای نسبی آب برگ (9/75 درصد) را داشتند. بیشترین فلورسانس کلروفیل متغیر به حداکثر در قلمههای گرفته شده از قسمت تحتانی شاخه (82/0) و تیمار 1500 میلیگرم در لیتر IBA (843/0) مشاهده شد. در بالاترین غلظت IBA (2000 میلیگرم در لیتر) در بیشتر موارد افزایش در خصوصیات ریشهزایی قلمه رز نسبت به غلظت 1500 میلیگرم در لیتر مشاهده نشد؛ بنابراین، باتوجه به این که غلظت 1500 میلیگرم در لیتر و قلمههای تحتانی بالاترین میزان درصد ریشهزایی، طول ریشه، وزن‌تر ریشه، محتوای نسبی آب برگ و فلورسانس کلروفیل متغیر به حداکثر را داشتند، بهنظر میرسد بهترین نوع قلمه و غلظت تنظیمکننده رشد برای ریشهزایی قلمه رز باشد.
